Historia intellectualis
1. Auctores
Arnoldus Beeltsens
Gerardus Haghen de Breda
Joannes Ammonius
Joannes Gilliaerts de Sancto Audomaro (compilator)
Joannes Knibber
...
2. Bibliotheca: manuscripta
a. anonyma
• Contra detractores et oblocutores ordinis Carthusiensis (excerpta) - Courte histoire de l'Ordre des Chartreux et détails sur les saints et les personnages illustres de cet Ordre (= Historia brevis Ordinis Cartusiensis, suorum sanctorum et hominum illustrium) - [Expositio] Libri declarationis Joannis Rusbrochii - Sermon prononcé dans un chapitre de la congrégation de Windesheim par un visiteur de cette congrégation - Sermones
■ Paris, Bibliothèque Mazarine, 4318 (miscellanea)1
• Legenda sancti Hugonis Lincolniensis episcopi et confessoris Ordinis Cartusiani - Liber miraculorum Beatae Virginis Mariae - Rigma in laudes Beatae Virginis Mariae
■ Antwerpen, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience (Stadsbibliotheek), B 417
b. liturgica
• Breviarium (1470)
■ Brussel Koninklijke Bibliotheek van België, 16802
• Breviarium (s. XVI)
■ Brussel Koninklijke Bibliotheek van België, 49543
• Psalterium (s. XIV)
■ Brussel Koninklijke Bibliotheek van België, 49914
c. opera monachorum Heriniensium
• Arnioldus Beeltsens O.Cart. & Joannes Ammonius O.Cart.: Chronica Domus Capellae Beatissimae semper Virginis Mariae Ordinis Cartusiensis, Dioecesis Cameracensis, iuxta Angiam, in Herne
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 13753-545
• Gerardus [Haghen de Breda] O.Cart.: Regule ordinis Cartusiensis stabilitio puerili - Joannes Knibber O.Cart.: Lettre écrite par un moine à un de ses confrères, sur les devoirs des religieux (= Epistola de obligationibus religiosorum) ... per fratrem vestram Jo. Kuibber (sic) ... curatum
■ Paris, Bibliothèque Mazarine, 4318 (miscellanea)6
• Joannes Gilliaerts O.Cart.: Liber precum (ante 1470)
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 49487
...
d. opera monachorum non-Heriniensium
• Bruno Cartusiensis: Glose in epistolis Pauli
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België,1588
• David Cartusiensis: Conpendium de vita spirituali
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 4935-43 (miscellanea)9
e. opera auctorum non-cartusiensium
• Alphonsus Bonihominis Hispanus O.P. († ca. 1353): Historia Iosephi10 & Joannes Lemovicensis (Limoges, fl. 1270-1274): Epistole ad Theobaldum regem Navarre super sompnio Pharaonis ab eodem quasi a Ioseph patriarcha moraliter interpretato11
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 5053-54(12
• Callixtus II (papa, † 1124): Bulla Quoniam in certis mundi partibus - Gregorius Magnus († 604): Super cantica canticorum (excerptum) - Petrus Damianus († 1072): Sermones (2) de beato Johanne apostolo et evangelista - Prochorus (diaconus, fl. s. I): Gesta beati Johannis evangeliste ab ascensione Domini usque ad ejus sacram dormitionem - Thomas Hibernicus († post 1316): Manipulus florum (excerptum) - Thomas a Kempis Can.A.(† 1471): Epistola ad quemdam a ministerio absolutum de recommendatione solitudinis et silentii, Epistola ad quemdam cellerarium de instituto Marthe et cujuslibet fidelis dispensatoris
■ Paris, Bibliothèque Mazarine, 4318 (miscellanea)13
• Henricus de Frimaria Senior O.E.S.A. († 1340): Tractatus de de quattuor instinctibus sive de discretione spirituum - Henricus de Hassia Senior (= Henricus de Langenstein, † 1397): Tractatus de discrelione spiriluum - Joannes Gerson († 1429): Epistola prima ad fratrem Bartholomaeum Carthusiensem - - Joannes Rusbrochius Can.A: († 1381): De calculo seu de perfectione filiorum Dei, De ornatu spiritualium nuptiarum de teutonico in latinum translatus, Tractatus tercius de ornatu vite superessentialis et contemplative - Joannes de Scoenhovia (Schoonhoven) Can.A. († 1432): Epistola [de caritate] n quam sub brevibus verbis describitur totus processus ilIius Iibri venerabilis domni Johannis de Rusbroec de ornatu spiritualium nuptiarum - Epistola responsalis super epistolam prescriptam cancellarii (Joannes Gerson) - [Rogerius O.F.M.] (fl. s. XIV ?): Formula vitae honestae14
■ Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 4935-43 (miscellanea)15
• Sextus Pythagoraeus (s. II): Que utiliora visa sunt sumpta ex Sententiis - Usuardus [Sangermanensis] (Saint-Germain-des-Prés) O.S.B. (fl. 838-875): Epistola Usuardi ad Karolum, Martyrologium per anni circulum (recensio heriniensis)
■ Brussel Koninklijke Bibliotheek van België, 21536-40 (miscellanea)16
f. opera ex indicibus codicum manuscriptorum
...
g. opera e donationibus testamentisque
...
3. Bibliotheca: impressa
• Geilhoven, Arnoldus de Can. A., Gnotosolitos sive Speculum conscientiae
Brussel: Fratres Vitae Communis, 1476.V.25.
bibliopola antiquaria | C. Van Loock, Brussel (1999) |
auctionis officina | The Romantic Agony, Brussel (2014) |
origo | Herne: kartuizers ("Cartusiae Capellae") |
biblio | - Cockx-Indestege Elly, 'The Gnotosolitos of Geilhoven published by the Brothers of the Common Life in Brussels in 1476. Observations on the surviving copies as evidence for their distribution', in: Martin Davies (ed.), Incunabula. Studies in fifteenth-century printed books presented to Lotte Hellinga, London 1999, 27-77, i.h.b. 69 - The Romantic Agony. Book & Print Auctions, Brussels 16 &17.05.2014. Catalogue 53, p. 261, nr. 1108 + afb.17 |
internexus | GW 2512 / ISTC ia01063000 / USTC 435281 |
annotatio | De veilingcatalogus interpreteert op basis van E. Cockx-Indestege de herkomstvermelding, die zich bevindt op het voorste schutblad en mogelijk van de 18e eeuw dateert, als de Brussels Charterhouse of Scheut. Ik betwijfel dit ten zeerste, want deze formulering, zoals ik ze al vele malen in oude documenten heb ontmoet, verwijst naar de Domus Capellae, d.i. Onze-Lieve-Vrouwe-Kapelle (1314-1783), de eerste kartuizerstichting in de Nederlanden. Het Brusselse kartuizerklooster, gesticht te Scheut bij Anderlecht in 1455 en overgeplaatst vanaf 1588 binnen Brussel tot zijn opheffing in 1783, wordt doorgaans de Domus beatae Mariae de Gratia genoemd, de kartuis van de Onze-Lieve-Vrouwe van Gratie. Niettemin kwamen beide stichtingen tot stand in de nabijheid van een bedevaartskapel gewijd aan Maria. Bijkomend, voornoemde druk wordt niet teruggevonden in de twee eind-18e-eeuwse boekenlijsten van de Brusselse kartuis, met name noch in de Cataloge der boecken versaemelt door den Seer Eerweerdighen Heere Luijckx, prior van het clooster der Chartreusen binnen Brussel anno 1778 (SA Brussel, 1354)18, noch in de boekenlijst opgemaakt op last van het Comité voor de Religiekas bij de afschaffing van het klooster door de Oostenrijkse administratie; de afschaffingslijst somt trouwens alleen 46 handschriften op.19 — © Frans Hendrickx. |
- 1. Schemarische beschrijving van het handschrift s. v. Miscellanea BMaz Paris [Ms. Herne].
- 2. Cat. KB Brussel, dl. 1, 1901, 331 (nr. 522): 1470 (Anno Domini xiiiiclxx (f. 7r) - 101 f. - Cartusiae Capellae s. XVIII (derde schtutblad vooraan).
- 3. Cat. KB Brussel, dl. 1, 1901, 332 (nr. 523): s. XVI - 391 f. - Cartusiae Capellae s. XVIII (tweede schutblad vooraan).
- 4. Cat. KB Brussel, dl. 1, 1901, 378 (nr. 595): s. XIV (Calendarium s. XV) - 190 f. - Cartusiae Capellae (f. 1r).
- 5. Schematische beschrijving van het handschrift s. v. Arnoldus Beeltsens, Joannes Ammonius.
- 6. Schemarische beschrijving van het handschrift s. v. Miscellanea BMaz Paris [Ms. Herne].
- 7. Schematische beschrijving van het handschrift s. v. Joannes Gilliaers.
- 8. Cat. KB Brussel, dl. 1, 1901; 155-156 (nr. 286): s. XV, 152 f.; Carthusiae Capellae (f. 1v), olim R. F. (stempels van de BnF Paris op f. 1r ; f. 152r). – [Stoelen 1958].
- 9. Schematische beschrijving van het handschrift s. v. Miscellanea KB Brussel [Ms. Herne].
- 10. Zie https://www.mirabileweb.it/title/historia-ioseph-alphonsus-bonihominis-h....
- 11. Zie https://www.mirabileweb.it/title/morale-somnium-pharaonis-iohannes-lemov....
- 12. Cat. KB Brussel, dl. 1, 1901, 99-100 (nr. 218): s. XVI - 110 f. - Cartusiae Capellae s. XVIII (eerste schutblad).
- 13. Schemarische beschrijving van het handschrift s. v. Miscellanea BMaz Paris [Ms. Herne].
- 14. Anoniem vermeld in de Brusselse catalogus, maar aan genaamde auteur toegeschreven in BMaz Paris, ms. 996. Anderzijds stellen we vast dat het geschrift De regimine propriae personae van Wenceslaus de Kaplicz O.Paem. (s. XV ?), in het Brusselse manuscript ter plekke in de plaats van de Formula vitae honesta staat geciteerd met hetzelfde incipit Quoniam, ut apostolus ait primo Corinthiorum!
- 15. Schematische beschrijving van het handschrift s. v. Miscellanea KB Brussel [Ms. Herne].
- 16. Schematische beschrijving van het handschrift s. v. Martyrologium Usuardi per anni circulum [Ms. Mont-Dieu → Herne]. Het handschrift bevat onder meer ook de Epistolae canonicae en de Epistolae Sancti Pauli met de prologen van (Pseudo-)Hiëronymus, alsmede met betrekking tot de kartuis van Herne: een Nécrologe-obituàire (Privata anniversaria), de Liste des reliques qui se trouvaient dans l’égliseen Diverses chartes et notes pour l’histoire de la charttreuse.
- 17. Beschrijving met afbeelding: zie bijlage.
- 18. De catalogus telt 1580 nummers, waarvan 18 manuscripten, 4 incunabelen en 12 postincunabelen ([Soenen 1972]1391).
- 19. Liste des manuscrits trouvés au couvent supprimé des Chartreux à Bruxelles, in: ARA Brussel, Archieven van het Comité voor de Religiekas, doos 72, nr. 62, ed. J. Machiels, Inventarissen van kloosterbibliotheken door Jozef II afgeschaft aanwezig op het Algemeen Rijksarchief, dl. 2 [Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën. Reprints, 169], Brussel 2000, 521-524 (anastatische herdruk). Zie ook Ch. Piot, 'Les manuscrits relatifs à l'histoire provenant des couvents supprimés par Joseph II', in: Bulletin de la Commission royale d'histoire, reeks IV:4 (1877), 173-210 (editie).
Bijlage | Grootte |
---|---|
![]() | 205.99 KB |