Fontes

1. Fontes archivales. Conspectus generalis
Amsterdam, Gemeentearchief1
I. Archief van het Nieuwezijds en het Oudezijds Huiszittenhuis en van de regenten over de huiszittende stadsarmen (toegangsnr. 349)
I.1. Stukken behorend tot het archief van beide Huiszittenhuizen ...[3]: Erfstellingen [3.1] (nr. 446)
- nr. 446 Testament van heer Jacob Pronck Hillebrandsz, priester, en zijn broer Adam Pronck Hillebrandsz, waarin zij legaten maken aan familieleden en het kartuizerklooster en hun naaste familieleden tot erfgenaam benoemen, 1566 (1 katern).
I.2. Stukken behorend tot het archief van beide Huiszittenhuizen ...[3]: Vestiging en uitoefening van rechten t.a.v. vicarieën [3.5] (nr. 509, 511)
- nr. 509 Akte waarmee twee erfgenamen van Dirk Hollant en diens vrouw Margriet een vicarie ter ere van de heiligen Pieter, Paulus, Jeronimus en Margriet stichten in de Nieuwe Kerk, waarvan de prior van het Kartuizerklooster collator zal zijn, 1462 (1 stuk).
- nr. 511 Akte van voordracht door de prior van het kartuizerklooster aan de aartsdiaken van de Dom van Johannes Hendriksz Nivenius als nieuwe bezitter van een aan de heiligen Pieter, Paulus, Jeronimus en Margriet gewijde vicarie in de Nieuwe Kerk, 1552 (1 charter).
II. Archief van het Burgerweeshuis, Oud archief (toegangsnr. 367.A)
II.1. Bestuur [1.1] (nr. 3-3.A)
- nr. 3 Receuil van voorname brieven en saaken aangaande het Carthuyserklooster, het Lucien-konvent, de Heylige Steede-cappel en andre Steede en Plaatsen, soo binnen als buyten de Stad Amsterdam, voor soo verre die saaken belangen hebben tot hetBurger Weeshuys bijeengesameld in het jaar 1692.
- nr. 3.A een kleiner Recueil (fragmenten van een oude inventaris en kopieën van oorkonden, met een catalogus van boeken en oude papieren, gemaakt in 1788 door Aegidius Hanssen, adjunct boekhouder en een lijst van ter leen ontvangen theologische en andere boeken): op fol. 4v en fol. 5 vindt men een Lijst der Boeken van de geestelijke gestigten in het Weeshuys berustende waarin onder nr. 8 wordt genoemd een Blaffaert sive Registrum de bonis censualibus carthusiensium in Amsterdam 1551, een blijkbaar verloren register.
II.2. Beheer en administratie van de bezittingen, inkomsten en uitgaven [1.2]: Landen, erven, huizen en renten, Colletief [1.2.2.1] (nr. 111)
- nr. 111 cartularium: afschriften van de privilegiën, eigendomstitels e.d. (ca.1352-1537), 69 perkamenten bladen; in dezelfde band achteraan twee registers, resp. van 16 bladen folio (perkament) en van 18 bladen folio (perkament); in handschrift van de 17e eeuw is daarop geschreven: Legger of Groot Copyboek, by de Carthuysers nagelaten van alle haer Landen en Goederen.2
II.3. Beheer en administratie van de bezittingen, inkomsten en uitgaven [1.2]: Bijzondere boekhouding van de inkomsten, renten en huren [1.2.3.1] (nr. 357-359)
- nr. 357 Blaffaert ofte memoriaal van de soulden ende achterweesen van de lanthuyere ende anderen Incompsten 't convent van den Chaertroysen buyten der steeds van Amsterdam resterende ende Competeerende van den Jaeren LXXI, XXXII ende LXXIII incluys.
- nr. 358: Cladde van den Cattuysers goederen. Incomende lanhuyren, verschenen loosrenten, sekere outsygen by ons aangevangen, toebehoert hebbende de Cattuysers monniken, oock sekere huysen, en die men alimentatie na behoeren geven, 1579, met losse omslag, een perkamenten blad uit een groot koorboek (15e eeuw), waarschijnlijk afkomstig van de kartuizers, voorzien van fraai geschreven tekst en muziek.
- nr. 359: Registers van Renten en Outeygens-van de Cattuysers gecoemen, by ons aangevangen in 1579, na luyt het accoord , met losse omslag, een perkamenten blad uit een handschrift van de 15e eeuw, waarschijnlijk afkomstig van de kartuizers, voorzien van fraaie vignetten, versierde aanvangsletters en een goed geschreven tekst in twee kolommen.
II.4. Archief van het Carthuyser klooster [3] (nr. 566-614)3
- nr. 566 registers: Donatiën en beneficiën den Cartusers gegeven. Item de namen van alle de procurators van voors. convent (liber benefactorum met namen van de procurators).
- nr. 567-614 gezegelde en andere oorkonden: nr. 567 privilegiën / nr. 568 erfstellingen, boedelscheidingen / nr. 569 bijzondere giften / nr. 570-612 eigendomstitels en andere bescheiden betreffende landen, erven en huizen alsmede van renten daarop gevestigd (nr. 570-582 landen buiten de stad4, nr. 583-612 erven en huizen in de stad) / nr. 613 renten zonder speciaal verbandrechten op de grafelijke domeinen, stedelijke rechten, schepenkennissen / nr. 614 kwijtingen.
II.5. Aanvullingen [5] (nr. 919-924)
- nr. 919 stukken uit het voormalige archief van het kartuizerklooster, na 1578 opgenomen in de collectie Meermanno-Westrenianum (5 charters).
- nr. 920 stukken uit het voormalig archief van het kartuizerklooster, na 1578 gedeponeerd in het archief van het kartuizerklooster van Antwerpen (31 charters en 1 stuk).
- nr. 921.A-921.S fotokopieën van charters uit het voormalige archief van het kartuizerklooster die na 1578 gedeponeerd zijn in het archief van het kartuizerklooster van Antwerpen en tegenwoordig berusten in het Kathedraal Archief van Antwerpen, 1398-1553 (19 omslagen met fotokopieën van 23 charters en 2 stukken): nr. 921.A Akte waarin de executeurs-testamentair van heer Willem de Engelse, kartuizer, bevestigen dat deze al zijn bezittingen aan het kartuizerklooster geschonken heeft, 1401 /nr. 921.B Akte van boedelafstand door Klaas Boudewijnsz inzake de nalatenschap van zijn vader Boudewijn, 1453 / nr. 921.C Privilege van graaf Filips (de Goede) waarmee hij de vrijstelling van het kartuizerklooster van tol voor wijn en andere levensmiddelen bevestigt, 1455; vidimus, 1481 (1455) / nr. 921.D Vidimus, 1533, van de volgende drie akten: (a) akte waarin Simon van den Woude bevestigt dat de zonen van Bouden Albout een erfpacht op een door hen aan het kartuizerklooster verkocht stuk land in Akendam afgelost hebben, 1464; (b) akte van verkoop ..., 1450-1533 / nr. 921.E Erfrenteakten ten laste van de stad Amsterdam voor Dirk Martijn Heine Smeetsznsz, Nelle Dirk Allardsdr en Jan die Backer, 1416 (3 charters) / nr. 921.F Akte van verhuur door Klaas Dirksz en Geertruid Kuysschen aan Dirk van Leiden van een huis en erf in de Claes Scickerssteeg, 1422 / nr. 921.G Akte van verkoop door Aaf Egbert Volkenairsdr aan Dirk Jan Coppenznsz van een oudeigen op een huis in de St.-Nicolaasstraat, 1429; vidimus 1542 (1429) / nr. 921.H Akte van transport door Jacob Klaas Heinenznsz. aan het kartuizerklooster van een stuk land op Scairsoirt, 1437 / nr. 921.I Akte van overdracht door de erfgename van Margriet, weduwe van Andries Auwelsz en van Jan Willemsz, aan het kartuizerklooster van twee renten. Met een kwitantie,1454 / nr. 921.J Akte van overdracht door Pieter Dirksz aan het kartuizerklooster van een oudeigen op een huis en erf in de St.-Annenstraat,1458 / nr. 921.K Akten betreffende een oudeigen op het huis De Plemp in de Zoutsteeg, waartoe achtereenvolgens gerechtigd waren Hendrik Dirk Heimanszoonsz, de weduwe en de kinderen van Jan Klaasz en het kartuizerklooster, 1423-1538 / nr. 921.L Akten betreffende het recht van het kartuizerklooster op de doorvaart door de sloot van Jan Dirksz alias Vuylegast bij het Tuinpad,1553 / nr. 921.M Mandement van de officiaal van Utrecht aan de priesters in Monnickendam en Broek in Waterland om de usurpatie door Hendrik Alewijnsz alias Danser van een stuk land van het kartuizerklooster in Broek in Waterland te verbieden,1411 / nr. 921.N Akte van overdracht door Gijsbert Klaasz aan het kartuizerklooster van een rente op een stuk land in Oostzaan, 1465. Met retroactum, 1398; vidimus van beide akten, 1532 (1398, 1465) / nr. 921.O Akte van verkoop door Geert Gerritsdr van Hael aan het kartuizerklooster van een stuk land in De Haal in Oostzaan,1530 / nr. 921.P Akte van verkoop door IJsbrand Allardsz aan het kartuizerklooster van een stuk land te Sloten, 1454; vidimus, 1544 (1454) / nr. 921.Q Akte van transport door Jan Clementsz aan het kartuizerklooster van de helft van een stuk land buiten de Haarlemmerpoort, 1501 / nr. 921.R Akte waarmee Jan Andriesz van den Hoorn ten behoeve van het kartuizerklooster een lospacht vestigt op zijn huis te Sloterdijk, 1532 / nr. 921.S Akten van transport door Gerrit Stevensz aan het kartuizerklooster van verschillende percelen land in Velsen en Schotervlieland, 1469; vidimus, 1547 (1469).
- nr. 922 Stukken betreffende vicarieën in de Oude Kerk en de Nieuwe Kerk, waarvan het kartuizerklooster het patronaatsrecht bezat of waaraan het op andere wijze een bepaald recht had.a. Akten van overdracht van erfrenten en erfpachten aan een door Paul Alb[...], 1450-1489 (4 charters en 1 stuk).
- nr. 923.A-923.O Foto's van stukken uit het voormalige archief van het kartuizerklooster die na 1578 gedeponeerd zijn in het Archief van het Aartsbisdom Mechelen en daar tegenwoordig nog steeds berusten, 1413-1564 (15 omslagen met 30 foto's van 12 charters en 3 stukken) / nr. 923.A Akte van verhuur door prior en convent van het kartuizerklooster bij Amsterdam van het land Zaanderhoorn aan acht inwoners van Westzaan voor de duur van tien jaar voor 380 Franse kronen per jaar, 1413 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.B Akte van overdracht door Pelgrim Egbertsz aan het kartuizerklooster bij Amsterdam van een weer land nabij het klooster, 1413 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.C Akte waarmee Jan Gerbrandsz de molenaar en zijn zwager Pieter Klaasz de molenaar hun twee molens en molenwerven buiten de Windmolenzijdepoort te Amsterdam bezwaren met een erfrente ten behoeve van het kartuizerklooster bij Amsterdam, 1430 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.D Akte van overdracht door Dirk Jan Godelofsznsz. aan het kartuizerklooster bij Amsterdam van 1 made land te Nieuwer Amstel, 1430 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923. E Testament van heer Klaas Hoesch, eeuwig vicaris van de St. Pieterskerk te Utrecht, waarin hij aan het kartuizerklooster bij Amsterdam en het regulierenklooster bij Amsterdam 3.5 morgen land te Abcoude legateert voor een memoriemis voor hemzelf en zijn ..., 1434 (2 foto's van 1 stuk) / nr. 923.F Akte van overdracht door Goele Gijsbertsz en Aleid Gerrit Loepveltsdr aan Hein Jansz van Hoorn van de helft van een huis en erf in de Nes te Amsterdam,1442 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.G Akte waarin Jacob Jansz, tollenaar van Geervliet, bevestigt dat het kartuizerklooster bij Amsterdam geen tol verschuldigd is te Geervliet, 1450 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.H Testament van Frederik Arendsz en zijn vrouw Sibrich Hendriksdr, waarin zij voorzieningen treffen voor Jan, natuurlijke zoon van hun in het kartuizerklooster bij Amsterdam ingetreden zoon meester Hendrik Frederiksz,1472 (2 foto's van 1 stuk) / nr. 923.I Akte van overdracht door de gasthuismeesters van het St.-Pietersgasthuis te Amsterdam aan het kartuizerklooster bij Amsterdam van 2 morgen land te Diemen, 1477 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.J Akte van overdracht door Gosewijn Pietersz aan het kartuizerklooster bij Amsterdam van 5 made land nabij het klooster, 1478 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.K Bevelschrift van de stadhouder-generaal en het Hof van Holland aan een deurwaarder om burgemeesters en thesauriers van Leiden te manen vijf jaar achterstallige rente over een lijfrente van 100 Rijnsguldens per jaar ten lijve van broeder Gerrit Florisz ..., 1502 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.L Akte van afstand door de naaste bloedverwanten van broeder Klaas Melisz, in leven kartuizer te Amsterdam, van een door deze aan het kartuizerklooster gelegateerd stuk land bij Monnickendam, 1531 (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.M Akte van overdracht door Jan Scout Arendsz aan Klaas Jan Pietersz van een stuk land bij Braeuwenbraeck, 1439; vidimus, 1542 (1439) (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.N Akte van verkoop door de abt van de premonstratenzerabdij Bloemhof te Wittewierum en prior en convent van het premonstratenzerinnenklooster Nieuwenklooster bij Appingedam aan het kartuizerklooster bij Amsterdam van 14 made land te Sloten, 1458; vidimus ...1553 (1458) (2 foto's van 1 charter) / nr. 923.O Akte van overdracht door de executeurs-testamentair van meester Klaas Boelenz aan het Bethaniënklooster te Amsterdam van een stuk land te Duivendrecht voor een pitantie voor de kloosterzusters op het jaargetijde van de overledene, waarbij bepaald wordt ..., 1511- 564 (2 foto's van 1 charter).
- nr. 924 Losse zegelstaarten van charters, 15e-16e eeuw (4 stukken).
III. Archief van het Burgerweeshuis, Oud archief / appendix (toegangsnr. 367.B)
III.1. Appendix (nr. 1)
- nr. 1 Paus Eugenius IV bevestigt en vermeerdert de bepalingen betreffende de aflaten, door paus Urbanus IV in 1262 en later door paus Martinus V vastgesteld voor allen, die op den Heiligen Sacramentsdag de verschillende diensten bijwonen (7 juni 1433). Met het pauselijk zegel van Eugenius IV en aan de keerzijde de beeldenaar van S. Paulus en S. Petrus.
IV. Archief van het Burgerweeshuis, Nieuw archief (toegangsnr. 367.C)
IV.1.Excerpten m.b.t. het kartuizerklooster uit de beschrijving van dit archief
Het Burgerweeshuis werd geleidelijk meer inkomsten toegekend ... o.a. uit het belangrijke eigen huizen- en grondbezit. Zo stonden Burgemeesteren en Raden na de Alteratie (26 mei 1578)5 de goederen van de voormalige Kapel ter Heiliger Stede, nu Nieuwe Zijds Kapel, op 10 maart 1579 aan het weeshuis af (Resolutie van de Vroedschap,10 maart 1579, deel 4, fol. 48 v°), terwijl sedert dat jaar, blijkens de toen overgenomen en gevolgde administratie, de beschikking over de inkomsten uit de goederen van het rijke kartuizerklooster werd verkregen ... Volgens aantekening bij nr. 111 in de inventaris van het oud archief [cartularium] zijn wel machtigingen van het stedelijk bestuur tot het administreren van de goederen van het kartuizerklooster aangetroffen, doch ontbreken stukken m.t.b. een eventuele feitelijke overdracht der goederen. Voor een besluit tot het bevorderen van een dergelijke overdracht: Resolutie van de Vroedschap, 3 oktober 1578, deel 4, fol. 24 v°.
V. Collectie H.J. Scharp (toegangsnr. 1594)
V.1.Verzamelde stukken (aantekeningen, lijsten, tabellen) [2]: Geschiedenis Nieuwer-Amstel [2.1]: Wegen, straten en gebouwen [2.1.2.2.3] (nr. 56)
- nr. 56 Karthuizer klooster Sint Andreas ter zaliger havene, 1941-1946.
VI. Archief van de Burgemeesters: charters herkomstig uit de IJzeren Kapel (toegangsnr. 5054)
VI.1. Lade 27: Tolvrijheid in Waterland, bier- en wijnaccijns (nr. 112)
- nr. 112 Ordonnantie van Filips de Goede, graaf van Holland, waarin hij een accijns instelt op alle bier en wijn die op minder dan een kwart mijl afstand van de stad Amsterdam getapt of gedronken wordt, met uitzondering van het kartuizerklooster ..., 30/08/1452 (1 charter).
VII. Archief van de Burgemeesters: charters afkomstig van kerken en kloosters (toegangsnr. 5058)
VII.1. Kloosters [2]: St.-Margrietenklooster [2.11] (nr. 77)
- nr. 77 Akte van schenking door Margriet Melis Paelsdr aan het kartuizerklooster van een erfrente van 1 Hollandse schild per jaar op het St.-Margrietenklooster; met een geïnsereerde akte uit 1393 betreffende de vestiging van deze erfrente. Regestenlijst, nrs. 7 en 28, 1461 (1 charter).
VIII. Collectie Stadsarchief Amsterdam: Tekeningen en prenten (toegangsnr. 10097)
VIII.1. Tekening van het kartuizerklooster door Balthasar Florisz Berckenrode (nr. 69)
- nr. 69 (010097016299) Rechts Lijnbaansgracht. Rechts onder Lindengracht. Van midden onder naar links boven: Tweede Laurierdwarsstraat (met rechts daarvan Karthuizerkerkhof) en Tweede Boomdwarsstraat. Van midden links naar rechts boven: Karthuizersstraat. Afmetingen: 503x735 mm. Ca. 1639. — Zie afbeelding.
VIII.2. Prent van het kartuizerklooster door Claes Jansz Visscher (nr. 1044: 010097004384)
- nr. 1044 (010097004384) Karthuysers van outs 't Amsterdam, ca. 1609. Afmetingen: 67x189 mm. — Zie afbeelding.
VIII.3. Prent van de zuidkant van het kartuizerklooster door Claes Jansz Visscher (nr. 1044: 010097004389)
- nr. 1044 (010097004389) Chartuysers Zuytzijde, 1607-1608. — Zie afbeelding.

Antwerpen, FelixArchief (Stadsarchief)
Archieven van kerken en kloosters. Kerkelijke instellingen: Reguliere geestelijkheid buiten Antwerpen
- nr. KK 1196: Schout, schepenen en raad van Amsterdam geven vidimus van een oorkonde van 5 augustus 1412, waarin Willem van Beieren de schenking door zijn vader van een stuk land, geheten Zaenderhoirn, aan het klooster van de Kartuizers bij Amsterdam, bevestigt.6

Antwerpen, Rijksarchief
Klooster van de Kartuizers te Antwerpen
33 stukken, oorkonden op perkament, 1384 tot 1555 (6 uit de 14e eeuw, 25 uit de 15e eeuw, 2 uit de 16e eeuw), gedeeltelijk oorspronkelijk, gedeeltelijk in authentiek afschrift.7

Grande Chartreuse, Archives
Onder het nr. A-v, 6a worden de handschriftelijke notities van Palémon Bastin8 bewaard betreffende de Chartreuse d’Amsterdam, Port-du-Salut-de-Saint-André, Province de Teutonie.

Mechelen, Aartsbisschoppelijk Archief
Fonds Conventualia en kloosterarchieven Aartsbisdom Mechelen - Ancien régime, 13e eeuw-20e eeuw (BE / 129888 / F.1./KarAms)
Archief van de Kartuizers - Klooster Sint-Andries-ter-Zaliger-Haven, Amsterdam, 1413-1564
Het archiefbestand van het kartuizerklooster in Amsterdam telt 15 stukken. Het bestaat uit 12 charters uit de periode 1413-1564. Voorts worden nog twee 15e-eeuwse testamenten en een bevelschrift tot inning van achterstallige rente ten gunste van een broeder van het klooster uit 1502 bewaard.

Utrecht, Het Utrechts Archief
Archief kleine kapittelen en kloosters, Rooms-katholiek, Kartuizerklooster Nieuwlicht bij Utrecht (toegangsnr. 1006-3)
- nr. 35: brief van de magistraat van Amsterdam aan de visitator van de Nederduitse provincie met het verzoek om het vertrek van de kartuizers uit het geruïneerde klooster bij Amsterdam te verhinderen en zijn procurator naar Amsterdam te zenden voor overleg betreffende het herstel van het kartuizerklooster bij Amsterdam (1573);
- nr. 36: brief van de procurator van Kampen aan de procurator van Utrecht betreffende inning van pacht en de verblijfplaats van kartuizers, met name die van Amsterdam, in ballingschap (1579);
- nrs. 575-576: necrologium van de Utrechtse kartuizers.9
...
Andere archieven met oorkonden betreffende het kartuizerklooster10
- Huiszittenhuizen.
- Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente te Amsterdam.
- Memoriemeesters van de Oude Kerk, van welk archief zich ook een gedeelte bevindt in het archief van het Begijnhof.
- Begijnhofarchief bevat ook het archief van de Memoriemeesters van de Nieuwe Kerk en van enkele vicariën in de Nieuwe Kerk, waarin zich eveneens relevante oorkonden bevinden.
- Archieven van de Gasthuizen, waarin de archieven van het Oude Gasthuis, het Sint-Pietersgasthuis, het O.-L.-Vrouwegasthuis, het Oude Nonnenklooster en het Nieuwe Nonnenklooster berusten, bevatten een twintigtal oorkonden.
- Burgemeestersarchief met afschriften van oorkonden in de Privilegeboeken en het Groot-Memoriaal en de afdeling Stukken betreffende Diverse Onderwerpen.
- Burgemeesterarchief met originele oorkonden tussen de charters uit de IJzeren kapel, de charters uit de Secretarie en de charters betreffende Ambachtsheerlijkheden.
- Burgemeesterarchief met twee in dit archief berustende chartercollecties, de zgn. doos Varia lade 57 en de collectie Charters Kloosters en Kerken, bevatten enkele oorkondes.
- Archief van de Weeskamer, de daar rond 1900 van afgesplitste Topografische Collectie, alsmede de Handschriftenverzameling. In de bibliotheek van het Gemeentearchief zijn naast enkele losse stukken, vooral in de verzameling Vlaming-Schoemaker en de Handvesten van Amsterdam (in manuscript) afschriften van relevante oorkonden aan te treffen.

Overige stukken bevinden zich in de volgende archieven
- Archief van de Kathedraal, Antwerpen.
- Algemeen Rijksarchief, Brussel.
- Algemeen Rijksarchief, Den Haag.
- Nordrhein-Westfälisches Hauptstaatsarchiv, Düsseldorf.
- Gemeentearchief, Haarlem.
- Rijksarchief in Friesland, Leeuwarden.
- Gemeentearchief, Leiden.
- Archief van het Aartsbisdom Brussel-Mechelen, Mechelen.
- Rijks- en Gemeentearchief, Utrecht.
Van de Mechelse en Antwerpse stukken worden resp. foto's en fotokopieën bewaard in het Burgerweeshuisarchief van het Gemeentearchief Amsterdam.

• 1. Wat de meeste informatie betreft, wordt verwezen naar het Stadsarchief Gemeente Amsterdam. — Zie verder: [Scholtens 1937]16-19.
• 2. [De Melker 1997].
• 3. Met pdf-printversie van de inventaris in bijalge.
• 4. Nr. 570: Nieuweramstel; nr. 571: Ouderamstel; nr. 572: Sloten, Sloterdijk, Osdorp; nr. 573: Schoten, Velsen, Tetrode, Haarlem; nr. 574: Weesperkarspel, Gaasp, Weesp, Muiden, Abcoude, Diemen, Overdiemen; nr. 575: Zaanderhorn; nr. 576: Westzanen, Oostzanen; nr. 577: Ransdorp, Zuiderdorp, Volewijk, Broek; nr. 578: Wormer, Purmerend, Katwoude; nr. 579: Alkmaar; nr. 580: Heilo, Limmen, Castricum, Graftdijk, Bakkum; nr. 581: Hoorn, Zwaag, Wognum, Schellinghout, Westwoud, Hem, Spanbroek, Benningbroek, Schagen; nr. 582: ’s-Gravenhage, Papendrecht, Hazerswoude, Maasland, Monster, Leerbroek.
• 5. De Alteratie is de naam voor de omwenteling in Amsterdam op 26 mei 1578 toen de katholieke stadsregering werd afgezet. Handelsbelangen speelden een belangrijke rol bij de ommezwaai, omdat Amsterdam geïsoleerd raakte en andere steden de handel over dreigden te nemen. Op 29 mei werd een nieuwe raad gevormd, bestaande uit dertig Calvinisten en tien katholieken. Al na enkele maanden zijn plannen voorgelegd om de stad en de haven aan de oostkant uit te breiden en een nieuwe verdedigingswal aan te leggen.
• 6. http://zoeken.felixarchief.be/zHome/Home.aspx?id_isad=562172.
• 7. H. Jacobs, Inventaris der archieven van het Provinciaal Bestuur van Antwerpen, dl. 1: Oude Archieven, Antwerpen, 1870, p. 120-124; J. Vannérus, ‘Le dépôt des Archives de l’État d’Anvers, Accroissements de l’année 1904’, in: Revue des bibliothèques et archives de Belgique, 3 (1906), 466.
• 8. Over deze kartuizerhistoriograaf, zie [Hogg 2007d].
• 9. Van de Amsterdamse kartuizers is geen necrologium of anniversarium bewaard. Een aantal overlijdensberichten van Amsterdamse kartuizers en van weldoeners van de Amsterdamse kartuis bevinden zich in de necrologia van de Utrechtse kartuizers, waarmee de Amsterdamse kartuizers een gebedsovereenkomst afsloten. De Utrechtse dodenboeken zijn gepubliceerd door [Van Hasselt 1886].
• 10. [Bessem 1997]18. De meeste oorkonden uit de ondervermelde archieven werden door de auteur getranscribeerd en met regesten uitgegeven.