Mystieke stad van God
Oorspronkelijke titel
María de Jesús de Ágreda, Mística Ciudad de Dios, Milagro de su omnipotencia y Abismo de la gracia.–Historia divina y Vida de la Virgen Madre de Dios, Reina y Señora nuestra, María santísima, Restauradora de la culpa de Eva y Medianera de la gracia1
Handschriften
Paris, Bibliothèque de l'Arsenal
| signatuur | 8203 (olim 3 Belg) |
| pagina's | 984 p. (+ p. A & B) |
| titel | Den vyfden boeck van dese goddelycke historie, ende den derden van het tweede deel [en] Den sesden boeck |
| vertaling | "Dese boecken syn uyt de spaensche in de duytsche taele overgeset door den eerwerdigen eerw. pater Hieronimus van den Kerchove, carthuyser, gestorven binnen de stadt Gent naer wiens schriften dese syn geschreven" (p. B) |
| kopiist | Rosa Verpoorten, tertiaris ("Bidt voor my ellendige sondaresse, die desen boeck ghescreven heeft, voor ende naer myn doot, Str Rosa Verpoorten, religieuse des derde order Ste Franciscus onwerdigh. 1719", p. 975) |
| herkomst | Antwerpen: tertiarissen ("Desen boeck hoort toe het clooster van de derde order Ste Franciscus binnen Antwerpen. Is gheschreven int iaer 1719", p. A)2 |
| datering | 1719 |
| biblioref. | [Autore 1898]32 Martin, Henry, Cataloge des manuscrits de la Bibliothèque de l'Arsenal, dl. 6, Paris 1892, 433-434 |
| internetref. | http://ccfr.bnf.fr/portailccfr/jsp/index_view_direct_anonymous.jsp?recor... |
| opmerking | Dit handschrift biedt geen volledige vertaling van het Spaanse werk. Dit bestaat uit drie delen. Het eerste deel bevat de boeken 1 en 2; het tweede deel telt de boeken 3, 4, 5 en 6; het derde deel behelst de boeken 7 en 8. De boeken zijn dus over de drie delen doorlopend genummerd. Overeenkomstig de titel van de vertaling omvat dit manuscript het onvolledige tweede deel waarin de numerieke volgorde van de boeken (5, 3 en 6) afwijkend is. Het zesde boek is in het Frans geschreven. Vergelijk BArs Paris, ms. 8202 en BArs Paris, ms. 8214. — © Frans Hendrickx. |
Paris, Bibliothèque de l'Arsenal
| signatuur | 8214 (olim 16 Belg) |
| pagina's | 438 p. (+ p. A-Y en 213bis) |
| titel | Mysticke stadt Godts, mirakel van syne almoghentheyt ende afgront van de gratie : goddelycke historie ende leven van alderh. maghet ende moeder Godts Maria, onse coninghinne ende mevrauwe hersteltster van de schult van Eva, ende middelaresse der gratie in dese leste eeuwen veropenbaert door de selve alderh. maghet aen haere dinaeresse sr Maria van Jesus, abdisse van 't clooster der onbevleckte ontfanghenisse binnen de stadt van Agreda, welcke historie door bevel van Godt sy int spaensch beschreven heeft ... |
| vertaling | "... ende nu overgheset is in de vlaemsche taele door den seer eerw. P. T. H. V. K. C. 2 deel" (voortzetting van de titel) |
| kopiist | Joanna Jacoba Grenier (p. A) |
| datering | 18e eeuw |
| biblioref. | Martin, Henry, Cataloge des manuscrits de la Bibliothèque de l'Arsenal, dl. 6, Paris 1892, 439 |
| internetref. | http://ccfr.bnf.fr/portailccfr/jsp/index_view_direct_anonymous.jsp?recor... |
| opmerking | Blijkens de titel is dit handschrift de vertaling van het tweede deel. De beschrijvng van het manucript vermeldt niet of alle boeken aanwezig zijn. Alleen bericht ze dat Den 3 boeck (p. 1) en Den 4 boeck (p. 213bis) in het Frans werden geschreven. Joanna Jacoba Grenier is ook de kopiist van BArs Paris, ms. 8202 dat dezelfde titel draagt als BArs Paris, ms. 8203 en waarin het zesde boek ook in het Frans staat. De naam van de kartuizervertaler ontbreekt er. De voornoemde initialenreeks leest men als: PaTer Hieronimus Van den KerChove. — © Frans Hendrickx. |
- 1. Zij werd in 1602 geboren in Agreda uit een familie van kleine adel. Nadat haar vader en twee van haar broers zich hadden teruggetrokken in het franciscanenklooster Sint-Antonius in Nalda, stichtte zij op zestienjarige leeftijd in het ouderlijk huis met steun van haar moeder en zussen een klooster van ongeschoeide franciscanessen conceptionistinnen. In 1627 werd zij er de abdis en oefende dit mandaat uit tot aan haar overlijden in 1665. Haar spirituele bekendheid geraakte verspreid over gans Spanje en haar raadgevingen, ook op politiek vlak, werden in het bijzonder geapprecieerd door koning Filips IV (1621 - † 1665), met wie zij een geheime briefwisseling onderhield. Haar voornaamste werk Mística Ciudad de Dios y Vida de la Virgen Madre de Dios, waaraan zij schreef russen 1650 en 1660, verscheen na haar dood in 1670. Het is een lijvig werk in drie delen die samen acht boeken bevatten. Hierin mengt zij theologische kennis met volkse vrome legenden over het leven van de Heilige Familie. Paus Clemens X († 1676) verleende haar in 1673 de titel van "Eerbiedwaardige". – Zie Antonio Blasucci, 'Maria di Gesu di Agreda', in: Bibliotheca Sanctorum, 8 (1967), 995-1002; https://en.wikipedia.org/wiki/Mary_of_Jesus_of_%C3%81greda
- 2. Dit zijn de zogenaamde Grauwzusters die zich in 1675 in de Lange Sint-Annastraat te Antwerpen vestigden. Zij vezorgden de zieken ten huize. In 1798 werden zij door de Fransen uit hun klooster verdreven, maar zij heropenden hun kapel in 1802 en namen opnieuw bezit van hun klooster in 1818. De laatste grauwzuster vertrok er in 1999. Heden behoort de locatie aan de Universiteit Antwerpen bestemd voor promoties, congressen en concerten. – Zie Floris Prims, De geschiedenis van de Grauwzusters te Antwerpen, Antwerpen 1932; https://www.uantwerpen.be/nl/overuantwerpen/catering-en-congreszalen/con...