Medische recepten van Laurentius Surius (1522-1578) en Gerardus Kalckbrenner van Hamont (1499-1566) uit de kartuize te Keulen (Köln), alsook van de prior van Gent (ca. 1699)


Volledige referentie:

Christian De Backer
Medische recepten van Laurentius Surius (1522-1578) en Gerardus Kalckbrenner van Hamont (1499-1566) uit de kartuize te Keulen (Köln), alsook van de prior van Gent (ca. 1699), in: Tom Gaens & Francis Timmermans (eds.), Liber Amicorum Jan De Grauwe. Essays over de geschiedenis en het spirituele leven van de kartuizers / Essais sur l'histoire et la spiritualité cartusienne, Salzburg, 2004, 137-144, 2 ill. (= Analecta Cartusiana, 222)  
[De Backer 2004c]

Trefwoorden:

ars medicina/pharmaceutica, Gerardus Kalckbrenner O.Cart. (ars medicina/pharmaceutica), Laurentius Surius O.Cart. (ars medicina/pharmaceutica)

Tekstmededelingen:

Recepten
Remedium optimum contra calculum in renibus et vesica, collectum ex scriptis patris Laurentii Surii
"Recipe 1 loet muscaten, 1 loet muscaten blomen, 1 loet genffers, 1 loet camis, 1 loet galegaen, 1 loet petercilien saem, 1 loet fenchel saem, 1 loet anijss saem, 1 loet wissen zocker. Haec simul redigantur in pulveres, et mane ieiunia stomacho sumatur inde cochlear unum cum vino calido, vel iusculo calido pisorum et postea duabus vel tribus horis iuvetur. Multis haec plurimum proficierunt hodieque conferunt sanitatem" (p. 138).

Contra calculum
"Ex scriptis patris Gerardi (prioris huius domus) ab Hamont.
Item kessell stein gluende heiss in wein gelegt und von dem wein gedroncken avents und morgens, optime curat" (p. 139).

Remedie tegen de koorts
"Een poyerken om te verdrijven de cortsen t'gone den eerweerden pater prior van de Carthuysers alhier tot Gent heeft geprobeert.
Te weten de schelpen van groote bruyne mosselen die gevonden worden in de vijvers ofte eenige grachten oft ander plaatsen te lande ende die schelpen ghebrant tot poyer ende t'zelve poyer ingenomen met wijn oft bier de quantiteit. Jegens het aencommen van de cortsen" (p. 141).

Remedie tegen het graveel
"Remedie jegens den steen ofte graveel t'gone voor sijn eyghen gebruyck heeft den voorseiden pater prioor ende t'zelve goet bevonden.
Neempt 2 handvols geluw wortelen saet t'zelve gesoden in een stoop kleyn bier, wel gesoden sijnde deur een schoon doeck ghedaen, waerbij alsdan moet gedaen worden een alf pont van t'beste carnarie suycker ende t'zelven andermael op delft gesoden sij ende daerna een wijn gelaesken smorgens nuchteren, t'snoenens ende t'savons gedroncken is zeer goet" (p. 141-142).