De heyr-baene des cruys

Oorspronkelijke titel
Benedictus Haeftenus O.S.B., Regia via crucis, Antverpiae, Balthasar Moretus [I], 1635.1

Drukken

druk 2 Antwerpen, Cornelis Woons, 1672
druk 2bis Antwerpen, Cornelis Woons, 1673
biblioref. [Cockx-Indestege 1984p]
druk 3 Antwerpen, Jacobus Woons, 1693
opmerking Petrus Mallants was niet de eerste die het werk van Haeftenus vertaalde naar het Nederlands. De auteur zelf maakte de eerste Nederlandse vertaling ...
  • 1. Benedictus Van Haeften werd te Utrecht geboren in 1588 uit een stedelijke patriciërsfamilie. In 1607 behaalde hij het diploma van licentiaat in de artes aan de universiteit te Leuven. Nadien ving hij hier zijn theologische studie aan. In 1610 trad hij in bij de benedictijnen van Affligem. Na zijn priesterwijding in 1613 studeerde hij verder theologie in Leuven tot 1615. In 1616 werd hij door de aartsbisschop van Mechelen aangesteld tot prior, in 1619 tot proost van de abdij van Affligem. De proost nam het dagelijks bestuur waar, want de aartsbisschoppen van Mechelen waren vanaf 1569 ook abten van de abdij doordat deze sedert 1559 als dotatie aan het aartsbisdom was toegewezen. Tijdens Haeftenus' bestuur groeide de abdijbibliotheek uit tot tweeduizend banden. Hij overleed te Spa in 1648. Van Haeften heeft 19 werken geschreven: naast preken, didactische, catechetische, ascetische en monastieke geschriften. Al zijn werken zijn een mozaïek van citaten uit de Bijbel, kerkelijke en profane schrijvers. De Regia via crucis is een ascetisch werk in een emblematische vorm. Het verhaalt de lotgevallen van de maagd Staurophila in navolging van Christus, met een verwijzing naar het bekende geschrift van Thomas a Kempis, op weg naar de Kapel van het H. Kruis, het hemels Jeruzalem, dat zij op het feest van de Kruisvinding (14 september) wil bezoeken. Het werk dat uit drie boeken en talrijke kleine hoofdtukken bestaat, is opgedragen aan de H. Theresia van Jezus (Theresia van Ávila, † 1582), stichteres van de Ongeschoeide Karmelietessen. Het werd dertienmaal vertaald en kende 45 uitgaven, waarvan zeven Nederlandse drukken. – W. Verleyen, ‘Haeften (Haeftenus), Benedictus (Jacobus) van’, in: Natonaal biografisch woordenboek, 11 (1985), 345-350. H. Verleyen, ‘Benedictus Van Haeften († 1648) als geestelijk schrijver‘, in: Ons geestelijk erf, 60 (1986) 204-253, 349-392, i.h.b. 238-244; 61 (1987) 219-263.