Algemeen: Kartuizerstamboom (ca. 1512/13)

In de cataogus van het Germanisches Nationalmuseum te Nürnberg wordt deze stamboom (olie op hout, middenpaneel 164x98 cm, zijpanelen elk 164x44 cm) Die Ausbreitung der Kartäuserklöster (192 afbeeldingen) geheten en toegeschreven aan Bernhard Strigel († 1528) die leefde en werkte in Memmingen, gelegen in de nabijheid van Buxheim. In 1997 oordeelde Kurt Löcher dat het schilderij ontstaan was in Buxheim; de schilder zou de kartuis van Buxheim werkelijkheidsgetrouwer hebben weergegeven dan de andere, omdat hij met dit klooster nauwe contacten onderhield. Dr. Daniel Hess, verbonden aan het voornoemde museum, nuanceert op basis van het samenspel van enkele factoren de uitspraak van zijn voorganger in zijn e-mail van 26.03.2007. Concept en herkomst van de triptiek verwijzen naar de kartuis van Freiburg in Breisgau. Gregor Reisch († 1525) die in 1502 prior van zijn professiehuis, de kartuis van Freiburg, werd, na deze taak slechts één jaar (1501) te hebben vervuld in de kartuis van Buxheim, was de biechtvader en raadgever van de Duitse keizer Maximiliaan I († 1519). Onder invloed van het historiografisch-genealogisch onderzoek in de omgeving van de keizer had Reisch in 1510 de ordestatuten en een lijst van al de kartuizerkloosters laten drukken. Strigel daarenboven was de bevoorrechte portretschilder van de keizer. Vermoedelijk was Reisch de opdrachtgever van de triptiek die de kapittelzaal of het refectorium van de Freiburgse kartuis versierde. Daar de kunstschilder Strigel uit de omgeving van Memmingen herkomstig was, is het mogelijk dat hij de kartuizen uit de regio, zoals Buxheim bijvoorbeeld, topografisch nauwkeuriger heeft afgebeeld.
De kloosters worden per kartuizerprovincie voorgesteld, in rechthoekige registers verdeeld door een over de volle breedte kronkelende boomtak die zich in het midden naar boven slingert en uitmondt in een bed van bladeren waarop een halve monniksfiguur is gezeten. Boven zijn hoofd houdt deze een banderol vast (of verwijst ernaar) met het opschrift van de kartuizerprovincie die hij vertegenwoordigt. Het middenpaneel telt zeven registers en verbeelden de kartuizen uit de Provincia Burgundiae, Provincia Franciae, Provincia Picardiae, Provincia Teutoniae, Provincia Anglie, Provincia Alemaniae Superioris, Provincia Alemaniae Inferioris. Het linkerpaneel telt vijf registers en verbeelden de Domus Cartusiae origo omnium Cartusiensium in de Provincia Gebennensis (sive Cartusiae), en de kartuizen in de Provincia Provinciae, Provincia Aquitaniae, Provincia Cataloniae, Provincia Castellae. Het rechterpaneel telt eveneens vijf registers en verbeelden de kartuizen in de Provincia Rheni, Provincia Saxoniae, Provincia Lombrardiae Propinquioris, Provincia Tusciae, Provincia Lombardiae Remotioris. — © Frans Hendrickx.

Bron: Nürnberg, Germanisches Nationalmuseum, object nr. Gm580.